اهمیت صنعت پتروشیمی در اقتصاد ملی بر هیچ کس پوشیده نیست. از امتیازات مهم صنعت پتروشیمی ایران، تأمین مواد اولیه آن در داخل کشور است. صنعت پتروشیمی جزء صنایعی است که در کشور ما دارای مزیت نسبی است. ایران به ‌عنوان چهارمین تولیدکننده نفت جهان و داشتن دومین ذخایر بزرگ گاز دنیا، ۸۰% درآمدهای صادراتی خود را از نفت و گاز تامین می ‌کند و امیدوار است تا پایان دهه جاری ۱۴ درصد از بازار جهانی پتروشیمی را در دست بگیرد و ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی خود را به ۲۳ میلیون تن در سال افزایش دهد. صنایع پتروشیمی (Petrochemical industry)، بخشی از صنایع شیمیایی است که فرآورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می ‌کند.

در اوایل قرن بیستم نفت خام و گاز طبیعی به عنوان ماده اولیه برای تهیه بسیاری از ترکیبات مورد نیاز انسان، اهمیت حیاتی و روز افزونی پیدا کرده است. صنعت پتروشیمی تأمین کننده اصلی مواد مصرفی مورد نیاز در بیشتر صنایع شیمیایی، برق و الکترونیک، نساجی، پزشکی، خودروسازی، لوازم خانگی، غذایی و… می‌باشد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های صنعت پتروشیمی ارزش افزوده بسیار بالای آن است. بدین معنی که با تغییرات شیمیایی و فیزیکی بر روی هیدروکربورهای نفتی و گازی می‌‌توان ارزش محصول را به میزان ۱۰% تا ۱۵% افزایش داد. از ویژگی‌های دیگر این صنعت، تنوع محصولات آن و تأمین مواد اولیه هزاران کارگاه و کارخانه صنایع پایین دستی آن می‌باشد که از نظر اشتغال‌زایی و کسب درآمدهای ارزی و قطع وابستگی نقش بسیار مؤثری در اقتصاد کشور دارد.

کشور ایران با توجه به مزیت‌های بالقوه، پتانسیل مناسبی برای ارتقاء صنعت پتروشیمی کشور داراست.

صنعت پتروشیمی در یک تقسیم بندی کلی به ۲ دسته صنایع بالادستی و صنایع پیین‌دستی تقسیم می‌شوند.

صنعت پتروشیمی از جمله صنایعی است که منابع سوخت‌های فسیلی را به محصولات با ارزش افزوده بیش‌تر تبدیل می‌کند. بنا بر تعریف، پتروشیمی به صنایعی گفته می‌شود که در آن‌ها هیدروکربن‌های موجود در نفت خام و یا گاز طبیعی، پس از انجام فرآورش در فرآیندهای شیمیایی به فرآورده‌های جدید شیمیایی و پتروشیمیایی تبدیل می‌شوند.

اولین کاربرد گاز طبیعی در صنعت پتروشیمی کاربرد خوراک است که تنها در مجتمع‌های تولید اوره و متانول اتفاق می‌افتد.

اتیلن به عنوان یک محصول پایه، خوراک عمده بسیاری از محصولات نهایی می‌باشد. بیش‌ترین مصرف اتیلن در تولید پلی‌اتیلن است. اتیلن به همراه بنزن در تولید پلی‌‌استایرن نقش دارد. اتیلن همچنین دذ تولید پلیمرهای اساسی دیگر از جمله پلی‌وینیل‌کلراید، پلی‌اتیلن‌ترفتالات و اکریلونیتریل-بوتادی‌ان-استایرن نیز به کار می‌رود.

در گذشته دومین پلیمر پر مصرف در جهان پلی‌پروپیلن بوده است. امروزه به دلیل رشد بالاتر پلی‌اتیلن‌ترفتالات نسبت به پلی‌پروپیلن طی سال‌های اخیر سهم این دو پلیمر از مصرف جهانی تقریباً برابر می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده پلی‌اتیلن‌ترفتالات سهم بیش‌تری از مصرف جهانی را به خود اختصاص دهد. پلی‌وینیل‌کلراید، پلی‌استایرن و آکریلونیتریل-بودتادی‌ان-استایرن در رده‌های بعدی مصرف قرار دارند. در تولید حدود ۷۹% از پلیمرهای اساسی، مونومر اتیلن مصرف می‌شود که این موضوع اهمیت این مونومر در تولید پلیمرهای اساسی و نقش منطقه خاورمیانه از جمله ایران را نشان می‌دهد.

مزیت نسبی ایران دردسترسی به مواد اولیه و به ویژه مواد اولیه گازی در تولید محصولات اساسی الفینی، قابلیت رقابت کشور در تولید و صدور محصولات پتروشیمی نسبت به سایر مناطق افزایش می‌دهد. افزایش تولید مواد پایه در ایران، به خصوص اتیلن منجر به افزایش تولید محصولات پلیمری و صادرات بخش قابل توجهی از آن‌ها در سال‌های آتی خواهد شد. این مزیت نیازمند سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق می‌باشد.

همراهان عزیز می‌توانند جهت برقرای ارتباطات دوسویه، انتقال سوالات، نظرات و پیشنهادات سازنده خود از طریق پست الکترونیک زیر ما را یاری فرمایند.

info@fara-ps.com